ا. مبارز
هر از گاهی که از آبادانی و پیشرفت سخن گفته می‌شود، تعدادی تصور می‌کنند که داشتن یک محیط عاری از هر نوع ملاحظه و عقب‌ماندگی تنها یا وظیفه مسئولین است و یا به‌طور مشخص گروه‌ها و افراد خاصی باید جهت داشتن یک محیط و شهر مطلوب و مُرفه تلاش نموده و به‌موقع تمام سهولت‌های محیطی و شهری را در اختیارمان قرار دهند.
نخیر! در هیچ مملکتی چنین نبوده و نیست. حال آن‌که ما مسلمان هستیم و در این خصوص مسئولیت بیشتر داریم. علی‌الرغم ارزش‌های انسانی از نظر آموزه‌های دینی مکلف بر رعایت نظافت شهروندی، سهم‌گیری در ساخت و سازهای شهری با نهادهای مسئول و هر نوع فعالیتی که برای بهبود محیط و ما حول ما به‌سوی آبادانی منتهی شود، هستیم. انسان بودن در ذات خود مخالف تمدن و پیشرفت نیست؛ اما دین مقدس اسلام جهت تکمیل چگونگی راه و رسم زندگی بشریت، برای‌مان بشارت می‌دهد که در حد توان‌تان تلاش نمایید تا هم در دنیا سربلند باشید و هم سعادت اخروی نصیب‌تان گردد.
بنابراین هر انسان و یا به‌اصطلاح، شهروند؛ باید نگاهش به‌شهر و محیط مسئولانه باشد که در واقع داشتن یک محیط پاک و منزه مِیَسَر نیست مگر با داشتن آگاهی کامل شهروندان در رابطه با چگونگی ادای مسئولیت‌‌های‌شان با توجه به‌ارزش‌های اسلامی. آن‌چه که بیشتر قابل تأمل است، عدم آگاهی همه‌ی مردم و شهروندان در رابطه با موضوع فوق است که می‌باید از طریق امامان مساجد، نهادهای علمی و اشخاص خبره، آگاهی‌دهی صورت گیرد تا عموم مردم از مسئولیت‌های اسلامی و انسانی خویش در این زمینه آگاهی داشته و در جهت پاکی محیط و آبادانی شهر و ماحول خویش رفع مسئولیت نمایند.
محیط ایده‌آلِ عاری از مکروب‌ها و ویروس‌های واگیر، وابسته به‌رعایت فرهنگ شهری، نگهبانی و عدم تخریب ساحات سبز، تقویه جنگلات، حفاظت از درختان، احداث پارک‌های مملو از انبوهِ گل‌وگیاه و درختان می‌باشد. حال که فصل خزان از راه رسیده است و به‌ترتیب بعد آن زمستان؛ تعداد از شهروندان به‌منظور تهیه‌ی چوب سوخت، درختان را قطع نموده و بر پیکر طبیعت صدمه می‌زنند که در این صورت محیط قطعاً آسیب‌پذیر خواهد شد؛ اما جلوگیری از چنین نا هنجاری‌ها تنها با اقدام مسئولین، مشکل ریشه‌کَن و نابود نخواهد شد و روی‌هم‌رفته باید نهادهای متذکره که ذیلاً نام برده شد به‌عموم مردم آگاهی‌دهی نموده و از طرفی خود شهروندان هم باید نگاه‌شان به‌محیط و طبیعت مسئولانه باشد تا پیش به‌سوی آبادی، گام برداریم.
سخن پایانی: در نهایت، برای داشتن محیط سالم، منظم و آباد، نیاز به‌مشارکت فعال عموم مردم و شهرنشینان احساس می‌شود؛ اما این مشارکت تنها زمانی به‌نتیجه مطلوب منتهی می‌شود که آگاهی‌دهی لازم از طریق نهادهای مسئول، از جمله: علما، رسانه‌ها و نهادهای علمی صورت گیرد. بدون درک مسئولیت شهروندی و رعایت اصول محیط زیست مبتنی بر ارزش‌های اسلامی، نمی‌توان انتظار داشت که محیط ما از آلودگی‌ها، تخریب منابع طبیعی و بی‌نظمی نجات یابد. به‌ویژه در شرایطی که محیط زیست با تهدیدهایی چون قطع غیرقانونی درختان، تخریب ساحات سبز و بی‌توجهی به‌نظافت شهری مواجه است، شهروندان باید با نگاه مسئولانه در قبال شهر و ماحول‌شان عمل نمایند.
در این میان، شاروالی کابل در سال‌های اخیر تلاش‌های قابل‌ملاحظه‌ای را در راستای بهبود وضعیت محیط شهری انجام داده است. از ایجاد برنامه‌های آگاهی‌دهی عامه گرفته تا مراقبت از ساحات سبز و راه‌اندازی کمپاین‌های پاک‌کاری، این نهاد توانسته است نقش مؤثری در سوق‌دادن شهر به‌سوی نظم، نظافت و توسعه پایدار ایفا نماید. با این‌حال، موفقیت نهایی این تلاش‌ها زمانی ممکن می‌شود که شهروندان نیز با شاروالی همکار و هم‌قدم شده و هر فرد در حد توان خود، در نگهداری و توسعه محیط زیست شهری، سهم بگیرد.