برای نخستین بار در زمان سلطنت امیرامان الله خان، دختران و زنان در تاریخ معارف کشوربا مخالفت ها و تهدید های که میشدند وارد عرصه معارف گردیدند. اولین مکتب ابتدایه دخترانه درسال 1299 هجری خورشیدی به نام عصمت دربرج شهرآرای کابل در چهارطبقه توسط مادر امان الله خان و ملکه ثریا خانم شاه امان الله خان تاًسیس گردید. در آن زمان تعداد شاگردان به 40 تن می رسید که مصروف فراگیری خواندن ونوشتن به شکل معیاری بودند و ماهانه مبلغ 50 روپیه ازسوی شاه امان الله خان به شاگردان به نام چادر مکتب داده میشد. مکتب ابتدایه عصمت در شرایطی پا به عرصه وجود گذاشت که سنت های مردمی حاکم بر محیط بود و درمناطق مختلف کشور دختران را نمی گذاشتند تا به موسسات تعلیماتی راه یابند با آن هم دختران با شهامت افغان با چادری و دلاق به مکتب حاضر می شدند. بعد از سپری نمودن یک سال در 19 جدی سال1300 این مکتب درتعمیر بوستان سرا واقع پارک زرنگار نقل مکان نموده و به کمک یک عده زنان منور شهر کابل این مکتب گشایش یافته و به نام مکتب مستورات مسمی گردید و اولین مدیره مکتب متذکره بسیمه، خانم محمود طرزی و ملکه ثریا مفتش بود. مکتب از آغاز صبح الی عصر در دو تایم فعالیت می نمود و نان چاشت برای شاگردان آماده می گردید. بعد در سال 1321 هجری خورشیدی به نام لیسه ملالی مسمی گردید. ملالی در لغت پشتو به معنی همدم، رهنما، دوست و رفیق راه می باشد. ملالی دختر قهرمان افغان بودکه دوشا دوش برادران خویش بخاطر هریت و آزادی کشور با استعمار گران انگلیس می جنگید، در آن زمان یک تعداد استادان ازکشور فرانسه، آلمان و ترکیه برای تدریس بهتر شاگردان خواسته شده بودند واولین دور فارغین شاگردان لیسه ملالی به پنج تن می رسید.این مکتب که درچهارراهی صدارت متصل شفاخانه جمهوریت مربوط ناحیه دوم شهر موقعیت دارد. صدیقه عبدالله یک تن از استادان سابقه دار لیسه ملالی که خود هم شاگرد این لیسه بود، از خاطرات خویش چنین مینگارد:من در سال 1338شامل دوره ابتدایی تعلیمی لیسه ملالی شدم و در سال 1350 به درجه عالی فارغ و بعد از سپری نمودن دوره تحصیلات عالی بحیث استاد در این لیسه تقرر حاصل نمودم و هربار که داخل محوطه لیسه میشوم، خاطرات دوران گذشته تعلیمی به ذهن ام خطور نموده احساس میکنم که گویا فعلاً هم شاگرد این مکتب هستم، وی ازاستادان سابق این مکتب چون، عزیزه غبار استاد مضمون کمیا، مریم طززی استاد مضمون دری و خانم مامات زلال استاد مضمون لسان فرانسوی که طبع کشور فرانسه بود یاد آوری نموده تفزود: که آنها به شیوه و میتود های خاص تدریسی، موضوعات درسی را بر ذهن ما طوری جاگزین مینمودند که فراموش نا شدنی است.قابل ذکراست که از آغاز تا امروز این لیسه در تنویر افکار زنان افغان نقش شایسته ای را ایفا نموده و بسیاری از زنان آگاه، منور، شاعرو نویسنده موثر کشور ما از همین لیسه فارغ شده اند. فعلاً مدیره مکتب شفیقه احمدی وردک می باشد. به قول صدیقه نورستانی معاون تدریسی لیسه ملالی در حال حاضر به تعداد، 3018 شاگرد در این لیسه مصروف فراگیری تحصیل اند که توسط 111 تن از استادان مجرب و با تجربه آموزش می بینند. همچنان برتری دیگری که در این لیسه وجود دارد اینست که دو صنف آماده گی را، ما قبل از صنف اول همه ساله جذب میکنیم تا بعداً شامل صنوف اول گردند.