ریاض مقامزی
دا چې موږ انسانان ټولنيز ژوند لرو، نو اړ یو چې د خپلو اړتياوو او مفکورو د وضاحت لپاره وغږېږو. خبرې کول زموږ د ژوند په هره برخه کې لیدل کېږي، په کور، کلي، دوکان، ښار، ښوونځي او ګڼو نورو ځايونو کې موږ خبرې کوو او خپل پپغام نورو ته رسوو. ځينې خلک بیا د خبرو او وينا پر مهال تر وېرې او فشار لاندې وي، نه شي کولای خپل پيغام او نظر په سمه توګه وړاندې کړي. موږ په دې لیکنه کې د همدې ستونزې د حل پر لارو چارو غږېږو. بریاليو کسانو ډېره هڅه کړې، چې د وينا پر مهال د وېرې د کنټرول مهارت زده کړي. د ویرجين شرکتونو موسس ریچارډ برانسون وايي: د خلکو په مخکې خبرو کولو څخه مې بد راځي.
یو بل میلیاردر وارن بافت هم وايي چې، د خبرو پر مهال وېرېږي، همدارنګه ګڼ نور بریالي خلک هم د خبرو پر مهال د وېرې احساس لري، چې له نېکه مرغه ددوی اکثرو دغه ستونزه اوس حل شوې ده، نو تاسو هم یو له هغو کسانو یاست چې، خپله دا ستونزه حل کولای شئ.
څېړونکو څو کاله په دې اړه څېړني کړي، تر څو د خبرو پر مهال د وېرې او فشار د ختمولو تګلارې روښانه کړي، په همدې موخه دا تګلاره عادي مه ګڼئ.
1 ـ انسان له غلطیو خلاص نه دی
تر هر څه لومړی باید ځان ته قناعت ورکړئ، چې انسان غلطېږي او دا کوم شرم نه دی، دا زما خپله شخصي تجربه هم ده، کله چې ستېج ته پورته کېږم وايم که غلط هم شم کومه ستونزه نشته. ځکه انسان کمزوری دی.
ددې کار اصلي موخه دا ده، چې په دې توګه ځان ته ډاډ ورکولای شو.
کله چې تاسو ډاډه یاست هېڅ کله هم تر فشار لاندې نه راځئ او نه به هم خبرې درڅخه ګډې وډې شي. تاسو پوه شوئ چې ستاسو لومړنی کار څه دی!؟
بیا یې وایو؛ ځان قانع کړئ چې په خبرو کې غلطېدل کوم شرم نه دی.
2 - له ځان سره وغږېږئ!
دا ډېره عجیبه ښکاري، چې کله له ځان سره وايئ: "زه یې کولای شم." مګر څېړنو ښوولې ده، چې دا کړنه ستاسو وېره او اضطراب ختمولای شي. همدارنګه تاسو کولای شئ د "زۀ" پر ځای خپل ځان مخاطب کړئ، خپل نوم واخلئ او ووايئ "احمده! ته یې کولای شې."
پورتنۍ تګلاره په دې ښه ده، چې هر وخت یې تمرین کولای شئ، وېره او فشار نشته، تر هغې چې تاسو یې خپله پيدا نه کړئ.
3 ـ اوبه وڅښئ!
که چېرته تاسو د خبرو پرمهال ناڅاپه تر فشار لاندې راغلئ، نو ښه تګلاره همدا ده چې اوبه وڅښئ. دا یوه غوره حل لاره ده.
کابو ډېری خلک د فشار او وېرې کنټرول په یو غړپ اوبو سره کوي، اوبه کولای شي ستاسو په بدن کې خوره شوې وېره له منځه یوسي او تاسو پر فشار او وېرې برلاسی کړي.
په همدې موخه سپارښتنه کېږي، چې د خبرو پر مهال هڅه وکړئ یو بوتل یا ګيلاس کې اوبه له ځان سره ولرئ تر څو د اړتيا پر مهال ګټه ترې پوره کړئ.
4 ـ ژوره ساه واخلئ!
د خبرو پر مهال د فشار د کنټرول بله لاره د ژورې ساه اخيستل دي. که تاسو هم د وينا پر مهال تر فشار لاندې راغلئ خبرې ودروئ او ژوره ساه واخلئ تر څو مو شته وېره او فشار له منځه لاړ شي.
ددې کار لپاره اړتيا نشته چې خبرې نيم ګړې پرېږدئ، کولای شئ د ځينو کلمو د ادا کولو پر مهال هم ژوره ساه واخلئ او تاسو ددې کار تجربه همدا اوس هم کولای شئ.
5 ـ حرکت وکړئ!
که تاسو ځای پر ځای ولاړ وئ او تر فشار لاندې راغلئ حرکت وکړئ. که د حرکت ځای نه وي نو هڅه وکړئ خپل ځان وښوروئ. همدارنګه کولای شئ د باډي لینګويچ (بدني ژبې) په مرسته خپل بدن متحرک وساتئ او پر فشار او وېرې برلاسي اوسئ.
که غواړئ خلک پوه نه شي او حرکت وکړئ، نو له خپل لاس څخه قلم او یا ورقې په قصدي توګه وغورځوئ، بیا ورپسې ټيټ شئ او پورته یې کړئ.
په دې توګه به تاسو ددې چانس پيدا کړئ، چې بدن مو په حرکت راشي او فشار مو کنټرول شي.
6 ـ پر خپل لاس فشار راوړئ!
که ستاسو وېره بېخي ډېره شوه او خبرې مو بندې شوې نو کولای شئ د خپل لاس او یا د بدن پر بلې برخې فشار راوړئ، دومره فشار چې د درد احساس وکړئ، تاسو کولای شئ دغه فشار د قلم د څوکې او یا هم کوم بل تېره څيز په مرسته راوړئ.
ددې ترڅنګ کولای شئ د خپلو غاښونو په مرسته ژبه او یا هم شونډې مو وچيچئ، په دې توګه ستاسو فکري تمرکز له وېرې او فشار څخه د بدن بل درد ته اوړي او وېره مو له منځه ځي.